Η υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης Ουκρανίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 27 Ιουνίου 2014, στις Βρυξέλλες, σηματοδοτούσε την οριστική στροφή του Κιέβου προς την Ευρώπη.

Παρότι χρειάστηκε να πληρώσει βαρύ τίμημα, το Κίεβο πραγματοποίησε ένα όνειρο δεκαετιών. Στις πρώτες του δηλώσεις, ο νεοκλεγείς πρόεδρος της χώρας Πέτρο Ποροσένκο, υπογράμμιζε την ιστορικότητα των στιγμών.

«Θα υπογράψω την συμφωνία σύνδεσης με το στυλό στο οποίο αναγράφεται, “Ευρωπαϊκή Ένωση – Ουκρανία, συμφωνία σύνδεσης, Βίλνιους 29 Νοεμβρίου”. Δεν πραγματοποιήθηκε τότε, αλλά το στυλό είναι το ίδιο, υπενθυμίζοντας ότι τα ιστορικά γεγονότα είναι αναπόφευκτα», δήλωνε ο Πέτρο Ποροσένκο.

Λίγους μήνες πριν, τον Νοέμβριο του 2013, ο προκάτοχός του, ο τότε πανίσχυρος πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς, είχε μεταβεί στο Βίλνιους για να υπογράψει την ίδια συμφωνία αλλά την τελευταία στιγμή έκανε πίσω. Χωρίς να κλείνει οριστικά πόρτα στην Ευρώπη, υπέκυπτε στην Μόσχα.

«Αυτό που πρέπει να κάνουμε έιναι να χτίσουμε φυσιολογικές σχέσεις τόσο με την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και με την Ρωσία. Αυτό αποτελεί καθήκον μας», υποστήριζε τότε ο Βίκτορ Γιανουκόβιτς.

Χρησιμοποιώντας κάθε μέσο, η Μόσχα ασκούσε επί μήνες πιέσεις στον Βίκτορ Γιανουκόβιτς, προκειμένου να τον πείσει να απαρνηθεί την ευρωπαϊκή πορεία και να επιλέξει την τελωνειακή ένωση με τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, υπό την ηγεσία της Ρωσίας.

Οι πολίτες ωστόσο κατέστησαν εξ αρχής σαφές ότι δεν διανοούνταν να εγκαταλείψουν το ευρωπαϊκό όνειρο. Από την πλατεία Ανεξαρτησίας, ξεκίνησαν τα δραματικά γεγονότα που οδήγησαν την παραίτηση Γιανουκόβιτς και έφεραν την χώρα στα πρόθυρα του εθνικού διχασμού.

Από την άλλη πλευρά, ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν πρόθυμη να εγκαταλείψει αμαχητί την Ουκρανία, μια αγορά 41 εκατομμυρίων καταναλωτών, με σημαντική αγροτική παραγωγή και ορυκτό πλούτο.

Η εμπορική πλευρά της συμφωνίας σύνδεσης ωστόσο είναι αμοιβαία επωφελής. Εκτιμάται ότι εξαγωγές της Ουκρανίας προς τις χώρες της Ένωσης θα αυξηθούν κατά ένα δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως, αποφέροντας αύξηση της εγχώριας παραγωγής κατά 1%.

Οι τομείς που θα ωφεληθούν περισσότερο είναι αυτοί της ένδυσης, της κλωστοϋφαντουργίας και της βιομηχανίας των γεωργικών ειδών διατροφής.

Παράλληλα η συμφωνία σύνδεσης θα συμβάλει καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό της αγροτικής παραγωγής και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στη χώρα.