İnsanoğluna binlerce yıl fayda sağlamış ve her zaman sadık olmuş olan atlar birgün ayakları kırıldığında insanlar tarafından ölüme terk ediliyor ya da anında öldürülüyorlar . Peki ayağı kırılan bir at neden öldürülür ? Tek çare öldürmek mi? Hep birlikte izleyelim.
AYAĞI KIRILAN AT NEDEN ÖLDÜRÜLÜR ?
Yaklaşık 6 bin yıl önce evcilleştirilen atlar; o zamandan beri ve hala günümüzde gücü, hızı, dayanıklılığı sebebiyle çalıştırılan, sömürülen türlerden biri. Düşününki bir insan olarak yıllarca başka bir canlıya karın tokluğuna hizmet ediyorsunuz. Birgün ayağınız kırılıyor ve yıllarca karın tokluğuna hizmet ettiğiniz canlı gözünü kırpmadan sizi gelip öldürüyor. İnsan olarak düşündüğümüzde hayır böyle birşey olamaz dediğinizi duyar gibiyim. Peki atların böyle bir hayatı olduğunu biliyomuydunuz ? Ayağı kırılan bir atın ölüme terkedildiğini yada sahibi tarafından direk öldürüldüğünü. Hep filmlerde görmüşüzdür . At sakatlanır ve sahibi gelip bir kurşunla atın hayatına son verir. Film nasıl olsa gerçekte böyle değildir diye düşünürüz. Ama gerçektede böyle. Kurşunla olmasada iğneyle , iğneyle olmasada ölüme terkedilerek. Bir şekilde atın idamını veriyor insanlar. İçinizden belki at acı çekmesin diye öldürüyorlardır diyenler vardır , hatta öyle sanarız hepimiz ancak öyle değil. Peki neden ? Atın iyileşme ihtimali yok mu .
Atların sağlıklı olarak yaşamlarını sürdürebilmeleri bakımından anatomik yapıları gereği zamanlarının çok büyük bir çoğunluğunu ayakta geçirmeleri gerekmektedir. Bir at uzun süre yatmak zorunda kalırsa vücut ağırlıkları sebebiyle iç organlarına zarar bile verebilir.Öyle ki ağırlıklarının akciğerleri üzerinde oluşturabileceği baskıya bağlı olarak soluksuz kalma sonucunda ölmeleri bile söz konusudur.Atlar ayakta durma pozisyonunda iken ayak eklemlerini sabitleştirmeye yarayan anatomik yapılar önemli bir kuvvet harcamalarına gerek kalmadan atları kolayca ayakta tutmaya yaramaktadır.
Neden bunu anlattım biliyor musunuz . Kısacası atlar ayakta olmalılar ve uzun süre yatamazlar. Bir atın bacağı kırıldığında, kırık tedavisi için zorlu ve uzun bir iyileşme süreci gerekiyor. Yani atın ayakta durmak yerine yatması gerekiyor. Ancak bir atın o kadar uzun süre yatması mümkün değil. Bu atların doğasına aykırı. Örneğin köpekler, kırık sonrasında üç ayak üzerinde durabilirlerken atların böyle bir şansı yok.
Tedavi süreçleri hem çok daha uzun sürüyor hem de bu süre boyunca sürekli yatmaları gerekiyor. Atın ayağını sabitleme olayıda epey bir zor. Çünkü at ayağa kalkma isteği duyup sürekli ayağa kalkmak için çabalayacaktır. Kırığın bir miktar iyileşmesinden sonra at ayağa kalkabilse bile tam olarak iyileşmeyen ayağın yarım tonluk ağırlığı kaldırması mümkün olmuyor.
Şimdi buraya kadarki bilgiyle atın neden ayağı kırılınca öldürüldüğünü azda olsa anladık . Ancak gelişen teknoloji ve imkanlar dahilinde bu olaydan bahsetmek mümkün değildir. Öyleki atın yatması söz konusu değilse bir askı yardımıyla at askıda tutulabilir ve hareket imkanı sağlanabilir. Eskiden böyle birşey zor olsada şuan mümkün. Tabi sahibi vicdanlı biriyse. Yada canlıya değer veriyorsa. Aslında herşeyi unutup şu konuya değinmek gerekli. Atlar, onları bir yük aracı olarak kullanmamızdan, eğlence için yarıştırmamızdan ya da eziyet çektirmemizden ne kadar memnunlar ? Seslerini çıkarmıyor olmaları hayatlarından memnun olduklarınımı gösteriyor. Bu zevklerimiz yüzünden bir gün ayakları kırıldığında öldürüleceklerini biliyorlar mı ?