8 Nisan Dünya Romanlar (Çingeneler) Günü

Nisan 1971'de, Çingenelerin sorunlarını tartışmak üzere Londra yakınlarında ilk Uluslararası Roman Kongresi toplanmış olup bu kongreye atfen, 1990'dan itibaren
8 Nisan Dünya Romanlar Günü olarak kutlanmaktadır

Çingeneler, aslen kuzey Hindistan kökenli olup günümüzde ağırlıklı olarak Avrupa'da yaşayan göçebe bir halk.

Türkçede Roman sözcüğü, Çingene anlamında kullanılır.
Hindistan'ın Pencap-Sind (Pakistan, Karaçi) nehir havzası boyunca Pakistan ve Afganistan'ın da içinde bulunduğu bölgelerden 1050 civarında İran ve Anadolu üzerinden dünyaya yayılmış bir Hint-Avrupa halkıdır.

Farsça formu (çingane), Türkiye Türkçesinde benimsenmiştir.

Bir diğer teoriye göre ise;
Yunanca τσιγγάνος tsinganos sözcüğünden hareketle
Çingene olarak Türkçeye geçmiştir.
Yunancada Tsinganos kelimesi, bugünkü anlamında ilk kez 1378 yılında kullanılmıştır, modern Yunancaya Bizans Yunancasından geçmiştir.

İngilizce'de "çingene" anlamında kullanılan 'gypsy' kelimesinin kökeni, Çingenelerin Kıptî asıllı oldukları şeklindeki yanlış inancın bir sonucu olarak;
Kıptî (Mısırlı) kelimesinin Eski Yunanca kökeni olan
Αίγυπτος Aigyptos (Mısır ülkesi) kelimesine dayanmaktadır.

İlginç bir benzerlik olarak, Osmanlı ve Anadolu Türkçesi'nde Çingeneleri tanımlamak için kullanılan diğer bir terim olan Kıpti aynı zamanda Mısır halklarından birisinin adıdır.

Roman kelimesi,
Roman dilinde Rom "koca" kelimesiyle ilişkilendirilmekte olup Sanskrit Rama (रम) ve Ramaṇa (रमण) aynı anlama gelmektedir.

Türkçede Romanlar, yaşadıkları yöreye bağlı olarak
Çingene sözcüğünün versiyonları olan çeşitli isimlerle anılırlar.

Bunlardan bazıları şunlardır:
Çingen, Cingen, Cıngan, Çingan, Çingân, Cingan ve Cingane.

Bunun haricinde kullanılan bazı yöresel isimler
şunlardır:

Cingen (Muğla) (Çöğmen civârında yaşarlar)
Cono (Adana)
Roman (İzmir)
Şopar (Tekirdağ, Kırklareli)
Cingan (Bolu, Kastamonu, Çankırı, Sinop, Çorum, Afyon, Ankara, Kırşehir, Kırıkkale, Yozgat)
Mıtrıp (Van, Diyarbakır)
Mutruf (Ardahan)
Bala (Ilgın, Konya)
Poşa (Erzurum, Artvin, Kars)

Anadilleri Ermenice olup,
Doğu Anadolu'da yaşamaktadırlar

Gurbet, Kurbat (Tunceli, KKTC, Hatay)
Kareçi (Birecik, Diyarbakır, Niğde ve civârında)
Çingit (Amasya, Samsun)
Abdal (Dörtyol, Hatay, Kahramanmaraş)
Çerge, Firavun (Edirne)
Dom (Van, Hakkâri)
Aşık - (Diyarbakır)
Kıpti
Orom (Zonguldak, Bartın)
Ole (KKTC)

Diğer diller:

Athingani, Atzinganoi (Yunanca)
Bohémien (Fransızca; bilhassa Bohemya'dan gelen mânasında)
Cadegipti, Cingali, Cinguli, Zingari, Zingaro, Zingarelle (İtalyanca); Verdi eserlerinde Çingenelere değinmiştir,
La Traviata'da bir Çingeneler korosu bölümü vardır.
Cascarots (Baskça)
Cigan (Slav dilleri)
Cigány, Ciganyok, Pharaones "Firavun'un halkı" (Macarca)
Cikán (Çekçe)
Cyganie (Lehçe)
Giofog (Galce]
Gipcyan, Gipson, Gypsy (İngilizce)
Gitan, Manouches, Tzigane, Saracens "Araplar" (Fransa)
Gitano (İspanyolca)
Luri, Luli (Farsca)
Cigan, Mangal, Rom (Bulgarca)
Qaraçı (Azerice)
Qeraçî, Cînga